Choroby zapalne stawów to nie tylko dolegliwość osób starszych. Coraz częściej diagnozuje się je u osób młodych, aktywnych zawodowo, a nawet dzieci. Do najczęstszych z nich należą: reumatoidalne zapalenie stawów), łuszczycowe zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa oraz różnego rodzaju zapalenia związane z chorobami autoimmunologicznymi. Ich cechą wspólną jest postępujący stan zapalny obejmujący stawy, a nierzadko również inne narządy. Dlatego kluczowe znaczenie ma wczesna i trafna diagnostyka, którą zajmuje się właśnie reumatolog.
Czym zajmuje się reumatologia?
Reumatologia to dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem i leczeniem schorzeń układu ruchu, w szczególności chorób zapalnych, zwyrodnieniowych i autoimmunologicznych stawów oraz tkanek okołostawowych. Reumatolog bada zarówno dolegliwości bólowe i ograniczoną ruchomość, jak i zmiany ogólnoustrojowe towarzyszące chorobom przewlekłym, przykładowo zmęczenie, stany podgorączkowe, utratę masy ciała, czy objawy ze strony skóry i narządów wewnętrznych.
W przeciwieństwie do ortopedy, który zajmuje się mechanicznymi uszkodzeniami narządu ruchu (złamaniami, skręceniami, operacjami), reumatolog skupia się na przyczynach zapalnych i immunologicznych bólu oraz obrzęków stawów. To właśnie do niego należy się zgłosić, gdy bóle stawów mają charakter przewlekły, pojawiają się poranne sztywności i występuje podejrzenie choroby ogólnoustrojowej.
Objawy chorób zapalnych stawów – kiedy udać się do reumatologa?
Wczesne objawy chorób reumatycznych są często bagatelizowane – bóle zrzuca się na przeciążenie, wiek, zmianę pogody. Tymczasem niektóre symptomy mogą wskazywać na poważny stan zapalny wymagający specjalistycznej diagnozy.
Do najczęstszych objawów chorób zapalnych stawów należą:
-
poranna sztywność stawów (trwająca ponad 30 minut),
-
ból symetryczny, np. obu nadgarstków, stawów palców lub kolan,
-
obrzęk i zaczerwienienie w okolicy stawów,
-
zmęczenie, stany podgorączkowe, osłabienie,
-
problemy z poruszaniem się lub ograniczona ruchomość,
-
zmiany skórne (np. w łuszczycowym zapaleniu stawów),
-
bóle mięśni i kości nieustępujące mimo odpoczynku.
Diagnostyka chorób zapalnych stawów krok po kroku
Diagnostyka chorób reumatycznych, którą oferuje Copernicusmedycyna wymaga kompleksowego podejścia, ponieważ wiele objawów może być mylących lub współistnieć z innymi schorzeniami. Reumatolog Kraków przeprowadza szczegółowy wywiad lekarski, analizując historię objawów, przebieg choroby oraz wykluczając inne możliwe przyczyny.
1. Wywiad i badanie fizykalne
Pierwszym krokiem jest szczegółowa rozmowa z pacjentem na temat objawów: ich czasu trwania, lokalizacji, natężenia, obecności porannej sztywności, reakcji na leki przeciwbólowe. Następnie lekarz ocenia stawy pod kątem obrzęku, bolesności, ruchomości i deformacji. Już na tym etapie może podejrzewać konkretną jednostkę chorobową.
2. Badania laboratoryjne
Kolejny etap to badania krwi i moczu, które pozwalają wykryć stany zapalne i procesy autoimmunologiczne:
-
OB i CRP – wskaźniki stanu zapalnego,
-
czynnik reumatoidalny (RF) – obecny w wielu przypadkach RZS,
-
anty-CCP – bardzo czuły marker reumatoidalnego zapalenia stawów,
-
ANA, ENA, HLA-B27 – badania w kierunku chorób autoimmunologicznych i genetycznych,
-
morfologia, próby wątrobowe, kreatynina – ocena ogólnego stanu zdrowia i wpływu leczenia.
3. Diagnostyka obrazowa
W reumatologii niezwykle ważne są także badania obrazowe, które pozwalają ocenić zmiany w stawach i tkankach okołostawowych:
-
RTG stawów – wykrywa zmiany zwyrodnieniowe, nadżerki, zwężenia szpar stawowych,
-
USG stawów – pozwala ocenić obecność wysięków, pogrubienia błony maziowej, stan zapalny w czasie rzeczywistym,
-
rezonans magnetyczny (MRI) – szczególnie przydatny przy wczesnym RZS, ZZSK czy w zapaleniu tkanek miękkich.
Wczesna diagnoza = skuteczne leczenie
Szybkie rozpoznanie choroby zapalnej stawów to klucz do zatrzymania jej postępu i uniknięcia nieodwracalnych zmian. Dzięki postępowi medycyny reumatologicznej coraz więcej chorób może być skutecznie kontrolowanych za pomocą leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh), terapii biologicznych i nowoczesnych środków przeciwzapalnych.
W praktyce leczenie chorób reumatycznych wymaga:
-
regularnej kontroli u specjalisty,
-
wdrożenia odpowiednich leków,
-
rehabilitacji i ćwiczeń fizjoterapeutycznych,
-
zmiany stylu życia (dieta, ruch, unikanie stresu),
-
monitorowania działań niepożądanych terapii.
Gdzie szukać pomocy? Reumatolog w Krakowie
W Krakowie funkcjonuje wiele renomowanych poradni reumatologicznych, które specjalizują się w diagnostyce i kompleksowym leczeniu chorób zapalnych stawów. Wybierając placówkę, warto zwrócić uwagę na dostępność nowoczesnych badań – takich jak USG stawów, testy immunologiczne czy markery zapalne – które pozwalają na trafną i szybką diagnozę.
Podstawowe znaczenie ma również indywidualne podejście do pacjenta, umożliwiające dopasowanie leczenia nie tylko do diagnozy, ale i stylu życia czy innych chorób towarzyszących. Warto wybierać ośrodki, które oferują dostęp do terapii biologicznej, a także współpracują z fizjoterapeutami i dietetykami, co znacząco zwiększa skuteczność leczenia i poprawia komfort życia osób z przewlekłymi chorobami reumatycznymi.
Artykuł sponsorowany
